Nowy sezon, nowy trawnik. Kiedy i jak siać trawę w ogrodzie?

Ogród
Nowy sezon, nowy trawnik. Kiedy i jak siać trawę w ogrodzie?

Spis treści

Gęsty, równomiernie rosnący i zdrowy - soczyście zielony - trawnik jest przepięknym tłem dla roślin ozdobnych: drzew, krzewów i kwiatów. Poprawia mikroklimat ogrodu, delikatnie zwiększając wilgotność powietrza, a przy tym tworzy wokół domu przyjemną dla oka strefę relaksu i zabawy dla całej rodziny!

Wybór nasion na trawnik

Zwróć uwagę na stopień nasłonecznienia miejsc przeznaczonych pod zasiew. W zależności od tego, czy przez większą część dnia są mocno nasłonecznione czy zacienione, wybierz odpowiednią mieszankę traw. tj. skomponowaną z gatunków (odmian), które najlepiej radzą sobie w ściśle określonych warunkach.

Trawnik jako ozdoba, a może miejsce relaksu i rozrywki? Zdecyduj, zanim kupisz nasiona!

Nasionka trawy na trawnik-min.jpg

Adobe Stock

Do najpopularniejszych gatunków traw na trawnik należą: 

  • Życica trwała

Szybko rosnąca, zieleniejąca trawa, kwitnie już po 7 dniach od wysiania. Uniwersalna, dobrze rośnie zarówno na terenach nasłonecznionych, jak i zacienionych. Wykazuje dużą wrażliwość na wiosenne przymrozki, jednocześnie wyróżnia się zdolnością do samoregeneracji; uszkodzona lub skoszona odrasta w błyskawicznym tempie. Charakteryzuje się wysokim zapotrzebowaniem na nawóz azotowy, szczególnie w okresie tworzenia się darni.

  • Kostrzewa

Gatunek trawy wolno rosnącej, pojawia się do 21 dni od wysiania nasion. Nie wymaga częstego koszenia. Charakteryzuje się niewielkimi wymaganiami glebowymi, przy jednoczesnej dużej odporności na zacienienie oraz trudne warunki wzrostu (np. susza, mróz).

 Najpopularniejsze odmiany kostrzew to:

 o   Kostrzewa czerwona: rozłogowa, kępowa

Tworzy rozbudowany system rozłogów podziemnych, przez co równomiernie pokrywa darń. 

Kostrzewy czerwone (zarówno rozłogowa, jak i kępowa) wytwarzają dwa rodzaje źdźbeł: niezbyt długie, ale mocno ulistnione pędy wegetatywne oraz znacznie dłuższe ulistnione pędy generatywne (długie, sztywne i wzniesione źdźbła osiągające wysokość ok. 1 m.). 

Z tego względu zaliczane są do traw dekoracyjnych, które nadają się zarówno do obsadzania całego trawnika, jak i wybranych części ogrodu, np. samych obrzeży – wokół kompozycji utworzonych z krzewów czy drzew ozdobnych.

 o   Kostrzewa szczeciniasta

Trawa dekoracyjna wyróżniająca się drobną i wąską blaszką liściową. Nawet przy minimalnej ilości wody i składników odżywczych gęsto zadarnia trawnik.

Od lewej: Życina trwała i Kostrzewy – czerwona, rozłogowa, szczeciniasta. Który z najpopularniejszych gatunków traw na trawnik chciałbyś widzieć na co dzień w swoim ogrodzie?

Najpopularniejsze gatunki traw na trawnik-min.jpg

Adobe Stock

Rodzaj nasion trawy zależy również od… funkcji, jaką ma spełniać Twój trawnik. Będzie jedynie piękną wizytówką przydomowego krajobrazu, czy miejscem, gdzie porządnie wypoczniesz po ciężkim dniu – rozłożysz się na leżaku lub kocu z książką? A może stanie się mini boiskiem przeznaczonym dla rodzinnych rozgrywek badmintona, siatkówki czy piłki nożnej?

  • na trawnik reprezentatywny, rzadko używany sprawdzą się mieszanki traw „parkowych”:

 o Życica trwała (odmiany: Aut, Bokser)
 o Kostrzewina szczeciniasta (odmiana Ridu)
 o Kostrzewina czerwona (kępowa - Rapsodia, rozłogowa - Areta).

  • na trawnik-łąkę idealnie nadają się mieszanki traw „krajobrazowych”:

 o Życica trwała (odmiana Esquire),
 o Kostrzewa czerwona rozłogowa (odmiany: Mystic, Calliope, Rossinante).

W przypadku mieszanek krajobrazowych, nasiona traw wymieszane są z nasionami kwiatów polnych, dziko rosnących, takich jak: Chaber bławatek, Kosmos, Len wielkokwiatowy, Gilardia letnia.

Tak oryginalny zestaw traw i kwiatów daje niezwykły efekt kwietnej łąki i jest świetnym sposobem na wypełnienie wolnej przestrzeni w ogrodzie (np. wybranej części ogrodu).  Z nasion krajobrazowych wyrasta gęsta, przepiękna – szmaragdowa – trawa. Jest odporna na deptanie oraz niewymagająca, jeśli chodzi o zabiegi pielęgnacyjne.

Trawnik to najpiękniejsza wizytówka przydomowego krajobrazu. Chcesz, by stanowił przede wszystkim naturalne tło dla pozostałych roślin ozdobnych? Postaw na mieszankę trawę „parkowych” lub „krajobrazowych”.

Trawnik reprezentacyjny, tło dla roślin w ogrodzie-min.jpg

Adobe Stock

Odmiany traw przeznaczone dla trawników ozdobnych charakteryzują się wąskimi blaszkami liściowymi, które tworzą delikatny, zwarty „dywan” o przepięknej barwie soczystej zieleni. Po skoszeniu rosną powoli. Są umiarkowanie odporne na okresowe niedobory wody.

  • na trawnik użytkowy zastosuj mieszanki traw „sportowych”:

 o Wiechtlina łąkowa (odmiana Geisha),
 o Życica trwała (odmiany: Double, Grassland),
 o Kostrzewina murawowa, czerwona (odmiany: Rafael, Livision).

Odmiany traw przeznaczone dla trawnika intensywnie użytkowanego. Tworzą gęstą i wytrzymałą darń, odporną na uszkodzenia, w tym deptanie (przydeptane, „odbijają” ku górze). Co więcej, wyróżniają się zdolnością do samo regeneracji; są łatwiejsze w pielęgnacji w porównaniu z trawami ozdobnymi.

Planując ogród użytkowy, który będzie pełnić funkcję zarówno strefy wypoczynkowej, jak i placu zabaw, rozejrzyj się za odpowiednią mieszanką traw „sportowych”.

Trawnik jako miejsce wypoczynku i zabaw -min.jpg

Adobe Stock

A co w sytuacji, kiedy nie jesteś pewien, jaką konkretną funkcję ma pełnić Twój trawnik? Albo chcesz, by jednocześnie zdobił ogród i stwarzał możliwość do aktywnego spędzania czasu na świeżym powietrzu? Przejrzyj mieszanki uniwersalne.

  • mieszanki traw uniwersalnych:

 o Żywica trwała (odmiana: Naki),
 o Kostrzewa czerwona (odmiany: Adio, Relevant),
 o Kostrzewa szczeciniasta (odmiana: Borvina),

Trawy uniwersalne krzewią się powoli, co sprawia, że nie musisz często ich kosić. Tworzą zarazem piękny i wysoce użyteczny trawnik o wysokiej odporności na deptanie. Co więcej, wyróżniają się mrozoodpornością; właściwie pielęgnowane, utrzymują nienaganną kondycję przez cały rok.

Kiedy siać trawę?


Wiosenny wysiew trawy

Pierwszym dogodnym terminem na zakładanie trawnika jest wiosna (kwiecień – maj). 

Planując tę pracę na początek kwietnia, musisz jednak liczyć się z przymrozkami. O poranku i pod wieczór gleba narażona jest na przemarznięcie, dlatego na wszelki wypadek warto ją zabezpieczyć, przykrywając agrowłókniną.

Pracy w ogrodzie sprzyja:

  • umiarkowana temperatura (ponad +10 st. C.),
  • korzystne warunki glebowe,
  • wysoka wilgotność powietrza.

Podłoże w całości odmarzło i na razie nie zagraża mu susza, dzięki czemu dobrze chłonie wodę oraz składniki odżywcze (mikro-, makroelementy) dostarczone pod postacią nawozu. Nasiona trawy natomiast mają wystarczająco dużo czasu, by się rozkrzewić i jednocześnie przygotować do nadejścia zimy; około pół roku, licząc od początku kwietnia do października, kiedy pojawiają się pierwsze przymrozki. 

Wiosennemu wysiewowi trawy zagrażają jednak poranne i wieczorne przymrozki. Utrzymują się mniej więcej do połowy kwietnia, a miesiąc później - od 12 do 14 maja - pojawiają się ponownie. Tym razem w związku z tzw. Zimnymi ogrodnikami.

To zjawisko klimatyczne charakterystyczne dla krajów Europy Środkowej. Polega na gwałtownej zmianie warunków klimatycznych. Dokładniej: cyrkulacji powietrznej, czyli systemu prądów powietrznych nad powierzchnią kuli ziemskiej; wyż baryczny słabnie, a wzmaga się niż. W efekcie (między innymi) do Polski z obszarów polarnych napływa arktyczne powietrze.

W samym środku wiosny, przez kilka majowych dni podłoże w ogrodzie narażone jest więc na przemarznięcie. Okryj je zawczasu agrowłókniną, a nic złego mu się nie stanie.

Jesienny wysiew trawy

Drugim, równie dobrym, terminem na wysiew trawy wokół domu jest jesień (wrzesień – październik). 

Wówczas podobnie jak wiosną glebie nie zagraża susza, a świeżo zasiana trawa zdąży przed nastaniem zimy zbudować wytrzymały i odporny system korzeniowy. Co więcej, zakładanie trawnika na jesień także obarczone jest ryzykiem przemarznięcia podłoża w wyniku przymrozków! Pierwsze pojawiają się już na przełomie września i października. 

Reasumując: wiosenny wysiew trawy w ogrodzie należy planować zgodnie z zasadą im później, tym lepiej (od ok. 14 kwietnia do 10 maja albo już po „Zimnych ogrodnikach” do końca miesiąca). Jesienny lepiej organizować, mając na względzie tradycyjne powiedzenie – im wcześniej...

Dzięki temu trawa nie tylko prawidłowo ukorzeni się, lecz także  odpowiednio przygotuje na zimowe mrozy, opady marznącego deszczu czy śniegu.

W jaki dzień siać trawę?

  • bezwietrzny,
  • ciepły i słoneczny, ale nie upalny,
  • przed prognozowanymi opadami.

Niezależnie od pory roku, planując zakładanie trawnika w ogrodzie, sprawdź długoterminową prognozę pogody. Nieudany czy nieprawidłowy wysiew trawy to efekt między innymi: silnego wiatru (rozwiewa nasiona) oraz intensywnych opadów. 

Deszcz nie tylko wypłukuje ziarenka, lecz także skleja je ze sobą. Zbite nasiona niestety nie nadają się do ponownego wysiania, powinieneś je usunąć, a na ich miejscu umieścić nowe pojedyncze nasionka. W przeciwnym razie musisz liczyć się z tym, że trawnik będzie rósł nierównomiernie. Zbyt gęste rozmieszczenie nasion może ponadto doprowadzić do grzybiczego zainfekowania trawy. 

Przygotowanie podłoża pod trawnik

Etap 1: Uprzątnij podłoże pod trawnik.

Zacznij od dokładnego oczyszczenia ziemi z kamieni i wszelkich zanieczyszczeń, np. gruzu. 

Etap 2: Równomiernie przekop teren, na którym planujesz założyć trawnik:

  • spulchnij glebę,
  • usuń chwasty wraz z korzeniami.

Na tym etapie prac, w małym ogrodzie przyda się łopata. Natomiast w przypadku dużej działki, której przekopanie ręczne jest niezwykle czaso- i pracochłonnym zajęciem (o ile w ogóle możliwym w realizacji!) zdecydowanie lepszym rozwiązaniem jest glebogryzarka lub… wynajem traktora z broną rotacyjną.

Glebogryzarka i brona rotacyjna działają na takiej samej zasadzie. Równomiernie przekopują i spulchniają glebę, z łatwością docierając na głębokość, gdzie rosną korzenie chwastów. Czyli na co najmniej 15 cm w głąb podłoża. 

Wytrzymałe noże glebogryzarki idealnie spulchnią zbitą ziemię w Twoim ogrodzie. Dokładne rozbicie ciężkiej, gliniastej gleby umożliwia napęd z praktyczną funkcją zmiany biegów (1 lub 2 w przód, 1 w tył). Wygodną pracę bez wysiłku nawet w bardzo dużym ogrodzie zapewnia ergonomiczna, regulowana kierownica.

Glebogryzarka STIGA -min.jpg

W ten sposób szybko usuwasz z powierzchni działki zbędne „samosiejki” - potencjalne siedlisko grzybów czy bakterii. Mogłyby zainfekować młody trawnik, u którego naturalna odporność na uszkodzenia, w tym choroby, wykształca się stopniowo, wraz ze wzrostem i rozwojem źdźbeł.

Etap 3: Sprawdź żyzność gleby: strukturę i odczyn pH gleby. 

  • struktura gleby

Trawa lubi podłoże przepuszczalne, przez które woda, tlen oraz składniki odżywcze swobodnie przedostają się do strefy korzeniowej, po drodze zasilając poszczególne warstwy gleby. Dlaczego na innym rodzaju ziemi – gliniastej lub piaszczystej – zakładanie trawnika nie powiedzie się?

  • użyźnianie gleby gliniastej

Gleba gliniasta, zbita i ciężka jest bardzo trudna w uprawie, ponieważ ogranicza przepływ wody oraz makro-, mikroelementów w głąb podłoża. Uniemożliwia także cyrkulację powietrza w warstwie korzeniowej. Chcąc rozluźnić strukturę gleby i poprawić jej chłonność, wymieszaj ją z piaskiem rzecznym.

  • użyźnianie gleby piaszczystej 

Gleba piaszczysta, sypka i zbyt przepuszczalna, nie pozwala na magazynowanie wody, tlenu i składników odżywczych. Sprzyja ich wypłukiwaniu. Chcąc wzmocnić strukturę gleby i zmniejszyć jej przepuszczalność, wymieszaj ją z torfem ogrodniczym, kompostem lub humusem - wierzchnią, najbardziej urodzajną warstwę gleby bogatą w próchnicę.

  • użyźnianie każdego rodzaju gleby

Kiedy nie jesteś pewien, z jakim konkretnym rodzajem gleby w ogrodzie masz do czynienia, możesz użyźnić ją, stosując czarną ziemię.

To uniwersalny sposób na intensywne odżywienie podłoża nieurodzajnego. Wymieszaj żyzną glebę z ziemią ogrodową, a później rozsyp dodatkową, ok. 10-centymetrową, warstwę czarnoziemu po wierzchu działki, gdzie planujesz wysiać nasiona trawy.

Najlepsze efekty uzyskasz, stosując specjalny czarnoziem pod trawnik. Jest lekki, optymalnie przepuszczalny i bogaty w materię organiczną (obumarłych roślin). Poprawia właściwości cieplne oraz wodne w głębszych warstwach podłoża; bogata w próchnicę gleba szybko się nagrzewa, długo utrzymuje ciepło, a jednocześnie chłonie wodę, chroniąc młode źdźbła przed suszą. 

Żyzna, bogata w próchnicę czarna ziemia (czarnoziem) poprawi jakość podłoża, gdzie chcesz założyć upragniony trawnik. Wykorzystaj go, by stworzyć trawie dobre warunki do prawidłowego wzrostu i rozwoju.

czarnoziem do trawników-min.jpeg

Adobe Stock

Czarnoziemy umożliwiają ponadto rozwój pożytecznych mikroorganizmów glebowych. Rozkładają one materię organiczną, czyniąc ją dostępną dla korzeni rozwijającej się trawy. Co z kolei przyczynia się do poprawienia cyrkulacji powietrza w warstwie korzeniowej. 

W rezultacie trawa rośnie szybciej i przepięknie się zagęszcza!

  • kwasowość (odczyn pH) gleby

Poziom kwasowości gleby poznasz, wykonując (przy pomocy kwasomierza) badanie na odczyn pH podłoża. Trawy ogrodowe rosną najlepiej na podłożu o odczynie w przedziale od 5,5 do 7,0. Czyli lekko kwaśnym oraz obojętnym. 

Przygotowując podłoże pod trawnik, zadbaj o właściwy poziom kwasowości gleby (odczyn pH). Dzięki temu młode źdźbła będą intensywnie wzrastały, pięknie zadarniając działkę wokół domu.

odczyny.png

Jeśli okaże się, że gleba w ogrodzie jest zbyt lub za mało kwaśna, wyreguluj jej pH przy pomocy odpowiedniego nawozu.

  • podnieś odczyn pH, odkwaszając zbyt kwaśną glebę.

Zasil ją nawozem wapniowym, np. dolomitem, uzyskiwanym wskutek mielenia skał wapniowo-magnezowych. Dolomit bogaty w magnez pobudza korzenie roślin do intensywnego wzrostu oraz aktywuje procesy odpowiedzialne za pobieranie pozostałych składników mineralnych z podłoża. Co więcej, polepsza cyrkulację powietrza w głębszych warstwach gleby, a także zwiększa jej pojemność wodną.

Dolomit mielony należy dawkować w następujący sposób: 0,8 – 2,1 kg nawozu na 10 m² działki. Dokładne zalecenia co do dawkowania w zależności od odczynu, typu i zasobności gleby w wapń i magnez znajdziesz oczywiście na opakowaniu.

  • obniż odczyn pH, zakwaszając zbyt mało kwaśną glebę.

Wymieszaj glebę z kwaśnym torfem w proporcji 1:1. Dorzuć także odrobię igliwia lub trocin z drzew iglastych; dzięki temu kwaśny odczyn gleby będzie utrzymywał się dłużej.

Etap 4: Utwardź teren.

W tej pracy pomoże Ci wałek (walec) ogrodowy. Jako że najbardziej podatne na utwardzenie jest podłoże lekko wilgotne, wałowanie działki pod trawnik przeprowadź albo po prognozowanych opadach deszczu, albo kilka godzin po podlaniu podłoża. 

Po skończonej pracy nie chowaj wałka do garażu czy składziku na narzędzia. Niedługo znowu Ci się przyda!

Jak siać trawę? Sianie trawy krok po kroku

sianie nasion trawy-min.jpeg

Adobe Stock

Krok 1: podziel działkę na kilka równych obszarów (kwadratów).

Skoro możesz ułatwić sobie pracę, zrób to! Dzieląc trawnik na mniejsze obszary, minimalizujesz ryzyko nierównomiernego rozsiania nasion.

Krok 2: w każdym kwadracie wysiej dokładnie tę samą ilość nasion trawy.

To znaczy: 1 kg na ok. 40 m². Nasiona najlepiej wysiewać „na krzyż”; najpierw wzdłuż, następnie wszerz działki. Ta technika umożliwia równomierne rozłożenie ziarenek na całej powierzchni przyszłego trawnika.

Krok 3: dokładnie zagrab cały trawnik.

Pokrywając nasionka cienką, 1-centymetrową warstwą ziemi, zabezpieczasz je przed intensywnymi promieniami słonecznymi (uschnięciem).

Krok 4: ponownie utwardź podłoże.

Ponownie sięgnij po wałek i przejedź nim powoli po całej powierzchni trawnika. W efekcie wyeliminujesz ryzyko rozwiania, wypłukania nasion. Zmniejszysz także powierzchnię parowania. Dzięki czemu zasiana trawa szybciej wypuści korzenie i zacznie kiełkować.

Krok 5: regularnie podlewaj wysiane nasiona

Przez pierwsze 2 tygodnie po wysiewie trawy wokół domu nawadniaj przyszły trawnik, używając rozproszonego strumienia wody (nie wypłucze nasion). Podlewanie wykonuj o poranku lub późnym wieczorem. Nigdy popołudniu ze względu na duże nasłonecznienie, wskutek którego kiełkujące źdźbła mogłyby uschnąć. 

W przypadku niekorzystnej pogody, która zagraża kondycji rozwijających się kępek, warto podlewać trawnik dwa razy w ciągu dnia. Wówczas nawet przy długo utrzymującej się wysokiej temperaturze, której towarzyszy brak opadów trawa będzie w stanie wytworzyć silny system korzeniowy i prawidłowo wzrastać.

Ile rośnie trawa?

Już po tygodniu od wysiewu pojawiają się trawy szybko rosnące – odmiany charakteryzujące się krótkim okresem kiełkowania. Trawy wolnorosnące, pozbawione zdolności intensywnego krzewienia się, kwitną nieco dłużej, ok. 4 tygodnie.

Chcąc cieszyć się perfekcyjną domową murawą, musisz ją najpierw… założyć! W tym celu wykorzystaj jak zawsze: praktyczne wskazówki oraz sprzęt ogrodniczy STIGA. Wspólnie stworzymy, a następnie prawidłowo zadbamy o trawnik, który podkreśli naturalne piękno przydomowego krajobrazu. Co więcej, stanie się miejscem wypoczynku dla Ciebie, Twojej rodziny i Waszych przyjaciół.

 

Spodobał Ci się artykuł? Koniecznie przeczytaj następny!

Znajdziesz w nim jeszcze WIĘCEJ praktycznej wiedzy o pielęgnacji trawnika!

  1. Twój trawnik przypomina pustynię? Sprawdź poziom kwasowości gleby!
  2. Jak odżywić glebę przy użyciu glebogryzarki?
  3. Raz: wertykulacja. Dwa: aeracja. 
    W sumie — skuteczna renowacja zniszczonego trawnika.